✓ Od 1 stycznia 2019 r. stawka podatku PCC została obniżona do wysokości 0,5% kwoty pożyczki
✓ Obniżony został również limit zwolnienia pożyczek z podatku PCC dla dalszej rodziny i znajomych

Co się zmienia?

Po pierwsze, zmianie uległa stawka podatku. Do końca 2018 r. podatek PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych) wynosił 2% wartości otrzymanej pożyczki. Natomiast, od 1 stycznia 2019 r. stawka podatku PCC została obniżona do wysokości 0,5% kwoty pożyczki.

Po drugie, obniżony został limit zwolnienia pożyczek z podatku PCC. Poprzednio, w przypadku dalszej rodziny i znajomych pożyczki poniżej 5 000 zł były zwolnione z opodatkowania. Obecnie limit ten wynosi 1 000 zł. W przypadku bliskiej rodziny (tzw. I grupa podatkowa) limit pozostał bez zmian i wynosi 9 637 zł (lub bez limitu jeśli dopełnimy określonych formalności).

 

Jak to teraz działa? Rodzice, rodzeństwo i inni bliscy krewni

Zacznijmy od naszej najbliższej rodziny. Czy jak rodzice udzielają mi pożyczkę to mam obowiązek zapłacić jakiś podatek? Co do zasady nie trzeba płacić podatku w takim przypadku. Jeżeli rodzice, brat, siostra, czy też dziadkowie pożyczą Ci pieniądze, możesz zostać zwolniony z podatku od czynności cywilnoprawnych. Jeżeli kwota pożyczki jest poniżej 9 637 zł (łącznia wartość pożyczek udzielonych w 5 ostatnich latach) właściwie nie musisz robić nic. Jeśli kwota jest wyższa niż 9 637 zł to abyś mógł skorzystać z takiego nielimitowanego zwolnienia z podatku, trzeba dopełnić kilku formalności!

Zatem po otrzymaniu pożyczki np. od rodziców (lub innej osoby z tzw. I grupy podatkowej) powinieneś:

- w ciągu 14 dni od daty umowy pożyczki wypełnić deklarację o podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3) i złożyć ją w Urzędzie Skarbowym,

- udokumentować fakt otrzymania pieniędzy np. wyciąg z banku lub przekaz pocztowy.

Za niezgłoszenie pożyczki w terminie lub niezapłacenie podatku można zapłacić karę wynoszącą nawet 20% od pożyczonej kwoty!

Przykład 1

Twoi rodzice udzieli Ci pożyczkę w wysokości 20 000 zł. Czyli kwota przekracza limit 9 637 zł. Nie zawarłeś żadnej umowy pożyczki oraz nie poinformowałeś o fakcie Urzędu Skarbowego. Jeśli w ramach kontroli Urząd Skarbowy odkryje, iż taka umowa pożyczki miała miejsce, będziesz musiał zapłacić podatek w kwocie 20 000 zł * 20% => 4 000 PLN. Podpisałeś umowę pożyczki, poinformowałeś Urząd Skarbowy poprzez złożenie odpowiedniej deklaracji oraz udokumentowałeś wpływ środków. Wysokość podatku wynosi 0 zł.

Przykład 2

Twój dziadek udzielił Ci pożyczki w wysokości 4 000 zł na wymarzone wakacje. Ponieważ kwota pożyczki nie przekracza 9 637 zł i dziadek należy do I grupy podatkowej nie musisz kompletnie nic robić.

 

Podsumowują możesz skorzystać z nielimitowanego zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych w ramach I grupy podatkowej tylko pod warunkiem poinformowania o tym fakcie Urzędu Skarbowego.

Zgodnie z ustawą (Ustawa o podatku od spadku i darowizny) do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych (np. dzieci, wnuki), wstępnych (np. rodzice, dziadkowie), pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę.

 

Dalsza rodzina oraz znajomi

A jak wygląda kwestia pożyczek w przypadku dalszej rodziny i znajomych? Czy jeśli pożyczę od kolegi z pracy, czy muszę zapłacić podatek PCC? Jeśli kwota pożyczki nie będzie przekraczała 1 000 zł od jednej osoby można skorzystać ze zwolnienia od podatku. W przypadku przekroczenia wskazanych limitów należy zapłacić podatek w wysokość 0,5%.

Zatem po otrzymaniu pożyczki wyższej niż wskazane limity należy:

- udokumentować przelew pieniędzy (np. przelew bankowy, przekaz pocztowy)

- w ciągu 14 dni od zawarcia umowy pożyczki złożyć do Urzędu Skarbowego Deklarację PCC-3

- wyliczyć wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych (0,5%).

Jeśli nie poinformujesz Urzędu Skarbowego o fakcie otrzymania pożyczki (nie wypełnisz wyżej wskazanych kroków) wtedy istnieje ryzyko, iż będziesz musiał zapłacić 20% podatku od kwoty otrzymanej pożyczki.

 

Przykład 3

Robisz remont domu. Daleki wujek zaproponował, że pożyczy Ci 12 000 zł na 4 lata. W związku z tym, iż przekroczyłeś limit w wysokości 1 000 zł, otrzymana pożyczka (12 000 zł) podlega opodatkowaniu od czynności cywilnoprawnych. Zatem musisz zapłacić podatek w wysokości 0,5%, czyli 12 000 * 0,5% => 60 zł

 

Przykład 4

Chcesz kupić telewizor. Zabrakło Ci pieniędzy i postanowiłaś pożyczyć pieniądze od koleżanek i kolegów z pracy. Pożyczyłaś od 3 różnych osób po 900 zł. Otrzymane pożyczki nie przekraczają limitu 1 000 zł (900 zł pożyczyłeś od 3 osób). Należny podatek będzie więc wynosił 0 zł.

  

Kto płaci podatek PCC od pożyczki?

Obowiązek podatkowy spoczywa na biorącym pożyczkę (pożyczkobiorcy).

 

Podstawa prawna:
Art. 4a, 9 i 14 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn 
Art. 4, 7 i 9 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych